تاریخ جنوب سیستان و بلوچستان سهمی از موزه ندارد

 

تاریخ جنوب سیستان و بلوچستان سهمی از موزه ندارد

سینا قنبرپور: سهم سیستان و بلوچستان از موزه های عمومی و تخصصی تنها سه موزه است و این در حالی است که به تازگی استاندار این خطه خبر از تخصیص 440 میلیارد ریال از 15هزار میلیارد ریال بودجه فرهنگی کشور به این استان داده است. اما اینکه از این رقم اعتباری به ساخت موزه در سیستان و بلوچستان داده شود پرسشی است که هنوز به آن پاسخ داده نشده است. در همین حال «محمدقیوم دهقانی» نماینده مردم ایرانشهر، سرباز و دلگان در مجلس شورای اسلامی در نامه ای سرگشاده به حمید بقایی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، خواستار احداث موزه تخصصی در ایرانشهر شده است.

سه موزه سیستان و بلوچستان شامل موزه مردم شناسی زابل، موزه منطقه ای زاهدان که هنوز کاربردی نشده و موزه قرآن و ولایت ایرانشهر می شود. موزه منطقه ای زاهدان از پیش از انقلاب اسلامی در حال ساخت بوده ولی قریب به 35 سال از زمان کلنگ زنی آن هنوز به بهره برداری نرسیده است. البته این تنها دهقانی نیست که نسبت به وضع شاخص های فرهنگی معترض است. دکتر «احمدعلی کیخا» نماینده مردم زابل و زهک نیز درباره مدیریت فرهنگی در استان سیستان و بلوچستان گفته است: «مدیریت فرهنگی درک درستی از استان سیستان و بلوچستان ندارد.»
    
    
    

ایرانشهر به موزه تخصصی نیاز دارد
    «محمدقیوم دهقانی» نماینده مردم ایرانشهر، سرباز و دلگان در مجلس شورای اسلامی در نامه ای سرگشاده به رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از نبود موزه در حوزه انتخابیه اش اظهار نارضایتی کرد و خواستار تصمیم گیری در این باره شد. دبیر کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در این باره تاکید کرده است: «با وجود قرار داشتن تپه های باستانی بمپور و قدمت تاریخی بلوچستان هیچ موزه ای برای معرفی تاریخ و فرهنگ منطقه جنوب شرقی ایران در ایرانشهر، سرباز و دلگان فعال نیست و این در حالی است که طبق برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملزم به توسعه فضاهای موزه ای کشور بوده است.» دهقانی با اشاره به بودجه تخصیص یافته به شهرستان ایرانشهر در زمینه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز اظهار گله مندی کرده و گفته است: «بودجه اختصاص داده شده به موضوع میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایرانشهر حدود 20 میلیون تومان است که این رقم حتی کفاف پرداخت حقوق کارکنان میراث فرهنگی را نمی دهد.» این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین به نبود موزه مردم شناسی در ایرانشهر و همین طور جنوب استان سیستان و بلوچستان اشاره کرده و افزوده است: «موزه مردم شناسی علاوه بر ایجاد جاذبه های توریستی به معرفی آداب و رسوم مردمان جنوب شرقی ایران کمک می کند که در این زمینه نیز سازمان میراث فرهنگی هیچ اقدامی نکرده است.» نماینده مردم ایرانشهر، سرباز، دلگان و بخش های بمپور، فنوج، بنت و لاشار به فقدان وجود موزه جانوری منطقه نیز اشاره کرده است که این منطقه از نظر گونه های مختلف جانوری و گیاهی نمونه های منحصر به فردی دارد اما هیچ تلاشی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای ترغیب دستگاه هایی نظیر سازمان حفاظت از محیط زیست یا وزارت جهاد کشاورزی برای راه اندازی موزه های تخصصی انجام نگرفته است. دهقانی تاکید کرده است به هیچ عنوان از بودجه های اختصاص داده شده به سه محور میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایرانشهر و منطقه بلوچستان راضی نبوده و بارها این موضوع را به مسوولان سازمان یادشده تذکر داده است.
    
    
    به نامه نگاری هایمان پاسخ داده نشده
    در همین حال «فتیح محمد شهلی بر» رئیس شورای اسلامی شهر ایرانشهر درباره نیاز این منطقه به موزه تخصصی تاکید کرد: «موزه معرف یک منطقه از جنبه های مختلف است. ما در ایرانشهر و منطقه جنوبی سیستان و بلوچستان شاهد تمدن باستانی بوده ایم ولی هنوز حتی کاوش های درخور شان و تاریخ این منطقه انجام نشده است. در همین حال معادن و گونه های زیست محیطی هم هستند.» شهلی همچنین تصریح کرد: «ایرانشهر نیاز به موزه ای دارد که تنوع داشته باشد و بتواند موضوعاتی چون فرهنگ، مردم شناسی، گیاه شناسی، جانورشناسی و کانی شناسی را دربر بگیرد.» رئیس شورای شهر ایرانشهر درباره فقدان موزه مردم شناسی در ایرانشهر نیز گفت: «با وجود آنکه مردم استان سیستان و بلوچستان دارای فرهنگ غنی هستند و از دیرباز در تاریخ و فرهنگ این مملکت نقش ایفا کرده اند اما موزه مردم شناسی برای معرفی آن ساخته نشده است و این در حالی است که در نقاط دیگر استان موزه مردم شناسی احداث و راه اندازی شده است.» شهلی به نامه نگاری های متعدد به رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد و افزود: «ما از طریق شورای شهر چندین بار نامه نوشتیم اما تنها کاری که این سازمان برای ایرانشهر کرده اختصاص 20 میلیون تومان برای مرمت قلعه ناصری بوده که حتی کفاف خرج کارکنان اداره یادشده در ایرانشهر را هم نداده است.» شهلی به زیستگاه خرس سیاه، پلنگ بزمان و ببر آسیایی اشاره و تاکید کرد:« زیستگاه ریزترین پرنده دنیا که با نام محلی چرتک شناخته می شود در منطقه ایرانشهر است. همچنین موش دوپا در اطراف بمپور بسیار منحصر به فرد است اما سازمان حفاظت از محیط زیست نیز حاضر به راه اندازی موزه حیات جانوری در منطقه نشده است.» رئیس شورای اسلامی شهر ایرانشهر تصریح کرد: «با توجه به اینکه این قبیل کارها نیازمند سرمایه است و پس از اجرا نیز بازدهی سرمایه به کندی انجام می گیرد بخش خصوصی به ندرت علاقه مند به سرمایه گذاری است. ما حتی پیشنهاد داده ایم که قطعه زمینی را به موزه در شهر خواهیم داد اما لازمه این کار ورود دولت به ویژه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.» این عضو شورای شهر همچنین تاکید کرد: «ما در ایرانشهر برآورد کردیم اما در بررسی های بیشتر مشخص شده برای احداث یک موزه با داشتن تنوع شاخه های فرهنگی- مردم شناسی، زیستی و جانوری و کانی شناسی حداقل به زمینی با 400 متر زیربنا لازم است و با همین پیش فرض ما پیشنهاداتی برای زمین آن داده ایم.»
    
    
    سهم ایرانشهر از بودجه فرهنگی
    اینک که استاندار سیستان و بلوچستان تاکید کرده است 440 میلیارد ریال از 15 هزار میلیارد ریال اعتبار فرهنگی کشور به سیستان و بلوچستان تخصیص داده شده است مشخص نیست ایرانشهر و در مجموع جنوب استان سیستان و بلوچستان از این بودجه چه سهمی خواهند برد. این رقم تنها 2/93 درصد اعتبار فرهنگی کشور است. ایرانشهر از شاخص های فرهنگی نه سینما دارد و نه انواعی از موزه. تعداد کتابخانه های این شهرستان نیز محدود است. فرهنگسرا نیز قابل توجه نیست. این در حالی است که به گفته مقامات شهر ایرانشهر این شهرستان جوان ترین جمعیت شهری کشور را در خود جای داده است. 

روزنامه شرق